کتاب آرایی در دوره صفوی
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات
- نویسنده مژگان جودکی
- استاد راهنما احمدرضا خضری زهرا ربانی
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1391
چکیده
حکومت صفویه به زعم برخی از پژوهشگران، عصر طلایی و دوره اوج و شکوفایی هنر و فرهنگ ایران می باشد. یکی از جلوه های تبلور هنر، کتاب آرایی است که با در نظر گرفتن هنرهای مختلف از جمله تذهیب، تشعیر، مینیاتور، جلد سازی، خطّاطی و ... محملی جهت نمایش هنر دوستی حاکمان صفوی به طور اخص و حکومت صفویه به طور اعم می باشد. بارقه های این شکوفایی و اوج آن را باید در فضای هنری موجود در جامعه و به تبع آن پادشاهان هنر پرور و هنرمندان عالی رتبه ای دانست که به این فضا روح و جلوه ای دو چندان بخشیدند. خاصّه آنکه، که تمامی شئون زندگی صفویان از جمله هنر کتاب آرایی با رسمی شدن مذهب تشیّع رنگ و جلوه ای تازه یافت و در مسیر نوینی گام برداشت. این امر در حوزه مینیاتور با وارد شدن مضامین شیعی در آثار برخی هنرمندان و در حیطه تذهیب و تشعیر با نمایان گشتن آرایه های جدید زینتی، تبلور یافت. با توجّه به سابقه هنر کتاب آرایی در ایران و تشکیل حکومت صفویه در چنین بستری، تلفیق سنتهای هنری گوناگون در دوره های مختلف و بروز آن در این گستره را به دنبال داشت. نکته بارز و حائز اهمیت در ایجاد این فضا علاوه بر مسائل مطرح شده، وجود مکاتب مختلف هنری از جمله تبریز، هرات، اصفهان، مشهد، شیراز، قزوین و ... می باشد که حکومت صفویه با تصرف سرتاسر ایران امکان تلفیق این مکاتب و ایجاد مکتبی نوین را در هنر ایجاد کرد. صفویان در ابتدا از آرایه های هنری مکتب ترکمان و هرات بهره مند گشته و با جمع آوری هنرمندان در کارگاه های هنری خود، که هر کدام وامدار مکتبی خاص بودند، زمینه را جهت نضج و شکوفایی آثار هنری و به تبع آن حوزه کتاب آرایی فراهم ساختند. شاهنامه فردوسی، آثار نظامی، و به طور کلّی دیوان شعرا عرصه هنر آزمایی این هنرمندان و هنر پروران بزرگ قرار گرفت.این پژوهش براساس روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و آرشیوی سامان یافته است. واژگان کلیدی:کتاب آرایی، صفویه، مینیاتور،تذهیب، تشعیر.
منابع مشابه
ادوار تذهیب در کتاب آرایی مذهبی ایرانی
با پدید آمدن نسخه‌های خطی به زبان فارسی در ایران زمین، ایرانیان با خلق آثار هنری در تمدن اسلامی نقش آفرین شدند. در قرون اولیه اسلامی، استنساخ زیبای قرآن و تزیین آن از مفاخر ایرانیان تازه مسلمان بود و در همین راستا شیوة نقش و نگار مطلق( تذهیب) را ابداع کردند. این آرایه‌ها در وادی امر با رنگ‌های محدود شروع شد و از قرن 6 به بعد عناصر رنگی متنوع دیگری اضافه گردید. با توجه به تنوع طرح ها و رنگ ها، ت...
متن کاملنقد روش شناختی کتاب نمایش در دوره صفوی
کتاب نمایش در دوره ی صفوی نوشته ی یعقوب آژند، اثری است که با شیوه ای تاریخ نگارانه به ذکر اجراهای نمایشی رایج در دوره ی صفویه و ریشه ها و پیشینه ی این شیوه های اجرایی میپردازد و لذا ازنظر تاریخی از اهمیت مطالعاتی ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله ابتدا با قیاس مختصری از این اثر با برخی آثار دیگر چاپ شده در زمینه ی تاریخ نمایش درایران، جایگاه آن را در بین این آثار تبیین و وجوه ممتاز آن را مشخص ...
متن کاملافول کتاب آرایی و طلیعه پیکرنگاری (نقاشی دوره افشاریه)
در این مقاله فرضیه نگارنده مبتنی بر این نکته بوده که با افول کتاب آرایی که تقریباً از اواخر دوره صفوی شروع می شود، پیکرنگاری به مثابه ابزاری برای کسب اعتبار فرهنگی و تبلیغ در باری شکل گرفته و نمونه آن وجود پیکرنگاری های متعدد از نادرشاه و جانشینان اوست که امروزه از این دوره باقی است. تناه کتابی که به دستور میرزا مهدیخان استرآبادی ، هنرپرور این دوره، کتاب آرایی شد، کتاب جهانگشای نادری است که ظاهر...
متن کاملادوار تذهیب در کتاب آرایی مذهبی ایرانی
با پدید آمدن نسخه های خطی به زبان فارسی در ایران زمین، ایرانیان با خلق آثار هنری در تمدن اسلامی نقش آفرین شدند. در قرون اولیه اسلامی، استنساخ زیبای قرآن و تزیین آن از مفاخر ایرانیان تازه مسلمان بود و در همین راستا شیوة نقش و نگار مطلق( تذهیب) را ابداع کردند. این آرایه ها در وادی امر با رنگ های محدود شروع شد و از قرن 6 به بعد عناصر رنگی متنوع دیگری اضافه گردید. با توجه به تنوع طرح ها و رنگ ها، ت...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023